İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun, Gazze’deki askeri operasyonu genişletme ve Gazze şehri üzerinde “güvenlik kontrolü” kurma planı, ülke içinde büyük bir isyan dalgası başlattı. Dün (9 Ağustos Cumartesi) on binlerce protestocu, esir aileleri ve hatta hizmet etmeyi reddeden askerler, hükümetin savaş planını protesto etmek için başta Tel Aviv ve Kudüs olmak üzere ülke genelinde sokaklara döküldü.
Protestoların fitilini, İsrail güvenlik kabinesinin Cuma günü aldığı ve savaşın sonlandırılması için Hamas’ın silahsızlandırılması, Gazze’nin askerden arındırılması ve bölgede “Hamas veya Filistin Yönetimi olmayan alternatif bir sivil idare” kurulması gibi maddeler içeren beş ilkeyi onaylaması ateşledi.
Esir Aileleri ve Vicdani Retçi Askerler Ön Saflarda
Gazze’de halen hayatta olduğu düşünülen 20 kişi dahil toplam 50 İsrailli esirin aileleri, operasyonu genişletme planının, sevdiklerinin hayatını daha da tehlikeye atacağını savunuyor. Esir ailelerini temsil eden bir grup, “Savaşı genişletmek esirleri ve askerleri tehlikeye atar – İsrail halkı onları riske atmaya razı değil!” açıklamasını yaptı.
Kudüs’teki protestolara katılan ve savaşın başından beri hizmet etmeyi reddeden eski muharebe askeri Max Kresch, BBC’ye, “Biz savaş sırasında görev yapmış 350’den fazla askeriz ve Netanyahu’nun esirleri tehlikeye atan, Gazze’deki masum Filistinlileri aç bırakan bu siyasi savaşında hizmet etmeye devam etmeyi reddediyoruz,” dedi. Protestolarda diğer askerlere de operasyona katılmama çağrıları yapıldı.
Genelkurmay Başkanı da Karşı: “Bu Bir Tuzak”
Netanyahu’nun savaş planına karşı en dikkat çekici muhalefet ise bizzat ordunun tepesinden geldi. İsrail basınına göre, Genelkurmay Başkanı Korgeneral Eyal Zamir, başbakanı uyararak Gazze’nin tam işgalinin “bir tuzağa yürümekle eşdeğer” olduğunu ve hayattaki esirleri tehlikeye atacağını söyledi. Kamuoyu anketleri de İsrail halkının çoğunluğunun, esirlerin serbest bırakılması için Hamas’la bir anlaşma yapılmasını ve savaşın sona ermesini desteklediğini gösteriyor.
Gazze’de Açlıktan Ölümler Sürerken Uluslararası Tepkiler Artıyor
İsrail içindeki bu gerilim tırmanırken, Gazze’deki insani kriz de derinleşiyor. Hamas yönetimindeki sağlık bakanlığı, bugün (10 Ağustos Pazar) yaptığı açıklamada, son 24 saatte yetersiz beslenme nedeniyle 2’si çocuk 5 kişinin daha hayatını kaybettiğini duyurdu. Böylece Gazze’de açlıktan ölenlerin sayısı 100’ü çocuk olmak üzere 217’ye yükseldi.
İsrail’in savaş planı, uluslararası alanda da sert tepkiyle karşılandı. İngiltere, Fransa ve Kanada gibi ülkeler kararı kınarken, Almanya İsrail’e askeri ihracatı durdurma kararı aldı. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin de İsrail’in planını görüşmek üzere bugün toplanacağı açıklandı. Son 24 saatte İsrail’in operasyonlarında Gazze’de 59 kişinin daha öldürüldüğü ve toplam can kaybının 61 bin 430’a ulaştığı bildirildi.
İsrail sokaklarında yanan ateşler ve yükselen sloganlar, sadece bir hükümet protestosu değil, aynı zamanda Netanyahu’nun siyasi geleceği için çalan tehlike çanlarıdır. Kendi genelkurmay başkanının ‘tuzak’ olarak nitelediği bir savaşı genişletme inadı, artık askeri bir strateji değil, 7 Ekim’in siyasi enkazı altında kalmamak için savaşı ve kutuplaşmayı bir kalkan olarak kullanan bir liderin kişisel beka mücadelesidir. Bu isyanı asıl önemli kılan, artık sadece barış aktivistlerinin değil, bizzat savaşın travmasını yaşamış askerlerin, evlatlarını bekleyen esir ailelerinin ve İsrail halkının çoğunluğunun ‘artık yeter’ demesidir.
Netanyahu, sadece uluslararası toplumla değil, kendi halkıyla ve ordusuyla da bir savaşa girmiş durumda. ‘Esirleri kurtarmaya yardımcı olacak’ tezi, hem esir aileleri hem de ordu tarafından yalanlanırken, bu inadın tek kazananı Netanyahu’nun koltuğu gibi görünüyor. Bir yanda Gazze’de çocuklar açlıktan ölürken, diğer yanda Almanya gibi en yakın müttefiklerin bile askeri ihracatı durdurma noktasına gelmesi, Netanyahu hükümetinin ulaştığı ahlaki ve diplomatik iflasın bir kanıtıdır. BM Güvenlik Konseyi’nin bugünkü toplantısı, bu pervasızlığa karşı uluslararası toplumun ne kadar ileri gidebileceğini gösterecek bir test olacak.